Foto 1a-1b-1c-1d-1e-1f:
Dan nu de 'nieuwe' foto's. Ik heb een aantal foto's geleend
van Sierd Loman, een specialist in foto's uit vervlogen jaren.
In dit geval gaat het mij, n.a.v. de foto van de Leyland
National op Den Haag CS in de
vorige brief bij foto 5, over de 3100 serie. Ik heb er toen wat oude informatie
bijgeplaatst en nu loop ik bij het speuren op internet bij toeval tegen deze foto's op
van Sierd over deze 3100-serie. Mooie heldere foto's van deze Leylands en ik
moet zeggen dat men 35 jaar geleden al een futuristische kijk op bussen
hadden bij Leyland want anno 2010 zie je meer en meer bussen met het een en
ander op het dak zoals airco's of gastanks. De Leyland National had ook een
'bult' op het dak. Hier zat apparatuur in voor automatische
temperatuurcontrole. Hiervandaan werd lucht met een bepaalde temperatuur
langs de ramen en zijpanelen gestuurd. Minder ruitaanslag en een goede
verdeling van de warmte. Het apparaat zorgde voor ongeveer 80
luchtverversingen per uur. Een soort airco 'avant la lettre'.
Ook het feit dat de motor niet meer tussen
de voor- en achteras in onder de vloer was geplaatst maar zoals nu
gebruikelijk achterin, zorgde dat dit een van de eerste lagevloerbussen
werd. Sommige bussen zijn bekend vanwege hun geslaagde bestaan maar deze
wagens zijn meer bekend om hun geflopte bestaan maar mogelijk waren ze
gewoon hun tijd vooruit.
In Engeland zijn er nog wel een paar in prima staat te vinden
evenals in Nederland bij het Haags Busmuseum want daar staat de 3114.
HBM
Er zijn echter ook Nationals die staan te wachten op erkenning zoals te zien is op
foto 1e.
De 3111 is bij CN nog een keertje actief geweest als
jurywagen bij de Floriade in 1982 toen deze Floriade gehouden werd in
Amsterdam.
De hele serie Nationals bestond uit de wagenparknummers 3100
t/m 3124. De 3100 t/m de 3106 gingen aan de slag bij de NZH - de 3107 t/m
3112 startten bij Centraal Nederland - de 3113 t/m de 3118 kennen we van
Westnederland en de 3119 t/m de 3124 reden bij de ZuidOoster. Ze zijn in
1975 gebouwd en in 1977 is er een gewijzigd voorfront aangebracht.
Deze Engelse Leyland National LS98 is gefotografeerd door
Russell Baldock en deze bus kwam in 1977 in dienst of zoals de Engelsen
zeggen 'in service'. Geen foto met een bepaalde waarde voor mij maar gewoon
ter illustratie van het bustype.

Foto 2a-2b-2c-2d:
Een voorloper van de NZH was het bedrijf Maarse & Kroon dat uiteindelijk in
1973 na vele overnames uitmondde in CN (Centraal Nederland). Hier 3 foto's
van zeer verschillende modellen van hun bussen. Bij foto 2a zien we een Twin
Coach op Schiphol in 1948. (foto van de KLM) Twin Coach is de naam van een
Amerikaanse busfabrikant.
Op 2b zien we een tafereel dat meer dat denken aan een aflevering van
Laurel & Hardy en dat zou goed kunnen want dit duo had de meest
succesvolle periode tussen 1930 en 1936 en laat deze foto nou toevallig
uit 1932 stammen.
Op 2c zien we een bus van Maarse & Kroon in Amsterdam op de Amstelveenseweg
in 1971 uit de collectie van T.Dieben. (Ton bedankt)

en op foto 2d die uit de collectie van Piet Bakker komt, staat een peloton
Scania-Vabis bussen opgesteld in Noord-Holland. Deze wagens hadden het uiterlijk
al van de Crossley's maar waren bij Fokker gebouwd. Hier te zien in dienst van
de NACO (NACO = N.V. Nederlandsche Auto Car Onderneming) wat ook weer opgegaan
is in de NZH.

De foto's 2a t/m 2d over Maarse & Kroon
hebben bij Harm V. warme gevoelens losgemaakt. Hij schrijft: "Busbrief
96 is in goede conditie aangekomen en met een mengeling van plezier en van
weemoed gelezen. Met name bij foto 2d want deze foto is gemaakt bij het
busstation Alkmaar, met op de achtergrond het NS station. De foto zal
gemaakt zijn in de 60-er jaren toen ik, en met mij velen, nog elke dag met
de bus naar school gingen.
Toen ik daar als chauffeur aan het werk ging (1970) waren de meeste wagens
al vervangen door Leylands. Ik heb nog wel met een of meerdere van de
afgebeelde Scania's gereden. Dan de foto helemaal onderaan de brief van de
Leyland (stads)cup. Nadat de NACO in april 1972 overging in NZH kregen wij
vaak "nieuwe" (lees :afgedankte) wagens uit Haarlem. Zo kon het gebeuren dat
een van de "stad"chauffeurs, ik was "buiten"chauffeur, van een Haarlemse
collega te horen kreeg: "Jullie rijden nog met die oude cuppies?" Waarop de
Alkmaarse collega antwoordde: "Man waar praat je over, voor ons zijn het
nieuwe!!" Het was namelijk zo dat hoe verder weg van Haarlem hoe ouder het
wagenpark!
Nou dat was het wel weer zo'n beetje, succes met de busbrieven die nog komen
gaan, hopelijk nog vele."
Foto 3a-3b-3c-3d:
Wat dichter bij huis (voor mij dan) is Den Haag. Lang was het station Den
Haag CS de belangrijkste verzamelplaats voor bussen. Door alle
ontwikkelingen op het gebied van infrastructuur binnen met name de grote
steden (zie ook b.v. Rotterdam) is er nogal wat veranderd de laatste jaren.
Den Haag CS is nog steeds een belangrijk busstation maar tegenwoordig doet
ook busstation Leyenburg van zich spreken. In vroeger dagen was het de
Varkenmarkt waar de bussen vanuit het Westland zich verzamelden. Als je de
foto's zo bekijkt, lijkt het zo'n dorps pleintje maar toch kwamen daar
aardig wat lijnen bij elkaar in die dagen. Deze ingescande foto's geven een
leuk beeld uit een tijd dat Den Haag niet alleen op papier nog steeds een
dorp zou zijn maar ook in de praktijk. Er zijn 3 type bus te zien. Van boven
naar beneden is een groot deel van een standaardbus uit de Leyland serie te
zien. Daaronder op foto 3b zie je 3 stuks bolramers en op 3c is de kont te
zien van zo'n karakteristieke bolramer. De laatste foto laat een redelijke
verlaten plein zien met een Crossley.
De Varkenmarkt, een zijstraat van de Prinsengracht, heeft een andere
indeling gekregen. Het rechter gedeelte is plein geworden zonder verkeer
(parkeerplaatsen) en de linker helft is doorgaande weg anno 2010.
Foto 4:
Het zal je maar gebeuren, heb je eindelijk een halte voor de deur (wie wil
dat nou niet???) en dan gebeurt er zoiets. Kun je je wasgoed opnieuw in de
tobbe doen en ook het behang zal een modern motief hebben gekregen. Deze bus
met wagenparknummer 153 van het Gemeentelijk Vervoerbedrijf Arnhem (GVA)
staat hier warm te draaien. Altijd een triest gezicht om zo'n gehavende bus
te zien.
Foto 5:
Nog een bus die z'n tijd gehad heeft. Het logo van de FRAM is nog op flank
te zien. Deze 6038 staat op de eindbestemming bij de sloop en in de filmkast
staat toepasselijk WestEINDE. De foto is wederom geleend van Sierd Loman.
(met dank)
Deze DAF was ooit in dienst bij de NTM met een carrosserie van Hainje. Het
was een bus met een speciale breedte van 2,20 meter uit 1967. In 1971 kwam
de wagen in handen van de FRAM en werd streekgeel. Het broertje, de 6037, is
ooit terechtgekomen in Suriname.
Foto 6:
Busbedrijf Tensen bv heeft vroeger flink naam gemaakt en daar is alles (of
bijna alles) over te lezen op
Tensen
Deze
zwart-wit foto staat daar ook bij en om dit bedrijf weer eens in de
belangstelling te plaatsen heb ik er hier ook een afdruk van geplaatst.
(Foto: Uit de collectie van Ron van Poppel - oorspronkelijk foto van Tensen)
Opgericht in 1930 en precies 50 jaar later in 1980 verkocht aan de NS. Een
donkerrode kleur en het merk Volvo zijn karakteristiek voor de bussen
waarmee Tensen het OV rond Baarn, Amersfoort en Soestdijk uitvoerde.
Foto 7a-7b:
De volgende foto is van de GEVU 134. (dank aan Aad en John)
Aad schreef mij: "De
foto is m.i. genomen te Amsterdam nabij het Haarlemmermeerstation begin
jaren 80".Op de
achtergrond een reclame voor banden met de opvallende vraag of je Jan van
den Broek onder je auto wilt....
De bus is gered van de sloop en rijdt gerestaureerd rond
onder de vlag van de SVA (Stichting Veteraan Autobussen) zoals te zien is op
de 2e foto.
Alles over deze bus is te lezen op:
Wagenpark SVA. Klik op 'sorteer
op busnummer' en klik dan op de foto van 134.Holland Coach.
Foto 8a-8b-8c:
Is het geen droevig plaatje? Kale bomen, mistige atmosfeer en
somber zwart-wit. Toch zijn het beelden die de weemoed opwekken. Wat een
tijd toen. Een Westnederland uitstalling van Leyland materiaal in Rotterdam
op Station Centraal waarbij ik het jaartal ergens 2e helft van de jaren
zeventig schat. Nu staat er (ongeveer) de wolkenkrabber van Nationale
Nederlanden maar in die dagen was dit de buffer voor het Openbaar Vervoer.
Nog 2 foto's van Leylands op Rotterdam CS.
Excuus voor andere delen van het land waar deze busbrief gelezen wordt maar
als inwoner van Zuid-Holland en ooit chauffeur van onderstaande 4 bussen,
kan het niet laten om deze foto's te plaatsen. Soms komt een andere
provincie er misschien wat bekaaid af maar dat is niet anders. Ik hoop toch
dat het uitlichten van dit materiaal voor de liefhebber genoeg plezier geeft
ter compensatie.
Op 8b 2 bussen, de 2336 en 2368. Warme
herinneringen wellen op bij het zien van dit type. Mijn favoriete bustype
waarmee ik in de jaren tachtig met veel plezier mijn rondjes heb gereden.
Dit duo had niet de basis in Delft in daarom staan ze toevallig allebei in
mijn archief als zijnde 1x een dienst mee gereden maar b.v. met de 2345 heb
ik dat wel 34 keer gedaan.

Een andere serie Leyland staat op 8c
broederlijk naast elkaar. Op volgorde van wagenparknummer nog wel. De 2580
en de 2581. Deze opvolgers van de 2300 serie hadden brede deuren en als ik
het mij goed herinner was de lange arm van de handrem vervangen door een
klein armpje waarmee de handrem op luchtdruk ingeschakeld werd. Deze 'oude
jongens' hebben in hun werkzame leven wel enige jaren Delft als standplaats
gehad en in de 2580 heb ik 14 keer mijn benen onder het dashboard geschoven
en bij de 2581 zelfs 20 keer. Opvallend vind ik dat de kentekens zo
verschillend zijn voor 2 opeenvolgende wagenparknummers. Misschien dat
iemand daar antwoord op heeft. Ik heb het zelf ook nagekeken maar het is
allemaal niet logisch. Hieronder zie je een voorbeeldoverzicht.


Foto 9:
Om toch maar weer fleurig en kleurig te eindigen
met de 9 foto afdelingen van deze busbrief, zie je hieronder een collage
van oldtimers uit musea in Noorwegen. (met dank aan Bastiaan) Het was
een beetje 'prakken' met de software mogelijkheden maar ze staan er
allemaal herkenbaar op.
Uitsmijter(s):
Vorige keer schreef ik: Gewoon iets geks gezien? Hier kun je
het kwijt. Nou dat heb ik geweten. Op het gebied van serieuze aandacht voor
OV is veel te vinden maar als je afwijkende foto's zoekt, is internet ook
een ongekend zoekgebied voor opvallende plaatjes. Zie deze rupsbaan.
Geintje, dacht ik toen ik deze foto zag maar het blijkt
gewoon echt te bestaan en rond te rijden. De naam verraadt het deel van de
wereld waar dit kan want in Europa lijkt mij dit geen haalbare zaak. Ikzelf
was ooit 1,97 meter, nu 1,95 (waar eindigt dit???) en ik zou dus het liefst
deze bus als passagier niet vertikaal gebruiken maar horizontaal. Als
chauffeur is voor mij de achterbank de aangewezen plek om ontspannen achter
het stuur te kunnen zitten.
BusBabbel:
Graag grijp ik in deze nostalgische busbrief terug op
ervaringen uit het verleden. Vorige keer ging het over de huidige tijd dus
hoogste tijd om weer eens in de achteruitkijkspiegel te kijken. Vorige week
kwam het aan de koffietafel nog ter sprake: de 5400 serie. En dan niet de
serie waaraan de meeste collega's zullen denken namelijk de SB-DAFserie uit
o.a. 1991 maar de echte ouwe originele Leyland bussen in stadsdienstformaat.
De zogenaamde 'cubs' uit 1967. Hieronder ter illustratie een klein
voorbeeld.

Deze bussen met een opbouw van carrosseriebouwer Verheul
hebben jarenlang de stadsdienst in Delft verzorgd. Zoals op de foto te zien
is waren het robuuste wagens met een onverwoestbaar 'lichaam'. Dit tot groot
ongenoegen van menig collega die het maar oncomfortabele bussen vonden. En
uiteraard is zo'n 5443 niet te vergelijken met latere series maar zelfs
vandaag de dag kan het in de ogen van sommige collega's niet goedgedaan
worden met het moderne van alle gemakken voorziene materiaal. Dit te lang en
dat te breed en dus denken velen dat ze vandaag de dag moeten zwoegen. Nee,
dan 35 à 40 jaar geleden! Een stoel waarmee je 8 tot 9 uur een dienst moest
draaien waarop je tegenwoordig zelfs de doodstraf niet wilt uitvoeren
vanwege het gebrek aan comfort. Overdreven? Ja een beetje maar sommigen
hebben het wel zo ervaren. Aan alle kanten kwam de frisse lucht je bus
binnen want er zat hier en daar soms nogal wat ruimte in b.v. de sponningen.
Als je dat te weinig frisse lucht vond, kon je zelfs met open deuren gaan
rijden. Dit is bij latere series voorkomen maar ik herinner mij dit wel uit
de tijd van deze 5443. Over lucht gesproken, de ruitenwissers gingen ook op
luchtdruk heen en weer. De motortjes zaten open en bloot aan de binnenkant
van de voorruit en met een stelschroefjes kon je de snelheid van de
ruitenwisser bijstellen. Deed je het ietwat te ruw dan lag de inhoud van je
tas die je daar had staan al gauw ergens anders. De richtingaanwijzer was
een kleine schakelaar dat je naar links of rechts moest draaien en het zat
dichtbij de stuurkolom dus......was je geneigd om dat door het stuur heen te
bedienen. NIET DOEN! Als je toevallig net in een bocht zat en het stuur
draaide netjes terug dan had dat stuur geen meelij met je vingers. Het stond
te boek als de snijbonenmolen dus dat zegt genoeg.
Lekker luxe met gewoon dezelfde bladveren als een vrachtwagen
hobbelde je over de toen nog maar zelden geasfalteerde wegen. Nostalgie ten
top. Toch spreken we tegenwoordig met respect over deze bussen want ze
bleven gaan. Geen geleuter over software, geen ingewikkelde techniek, geen
chipkaartvalidators, geen accu's die de stroomvreters niet kunnen bijbenen
en geen noodhamers maar gewoon een ouderwetse nooduitgang achterin met onder
de achterbank een grote draaiknop als hoofdschakelaar. Ze bleven rijden die
dingen. Petje af.
Surftips:
We hebben weer link naar een
passende pagina in deze brief vol oudere bussen en dus ook naar oudere
chauffeurs
http://www.seniorplaza.nl
Het woordje senior verraadt al een beetje de
inhoud van deze link maar toch is er ook voor jongere belangstellende
heel veel nostalgisch materiaal te ontdekken waarmee je enige cultuur
kunt opsnuiven. Maar ook Gezondheid, Computer en Vakantie zijn
hoofdstukken waar je je voordeel mee kunt doen. Kijken dus.
Toen ik de
volgende link vastlegde om in deze busbrief te plaatsen wist ik nog
niet dat er zoveel commotie zou ontstaan op het gebied van politieke
partijen. Zeer actueel dus om hier eens je licht op te steken.
http://www.politiekinnederland.nl
Daarop
voortbordurend kan deze link niet ontbreken. Op
http://www.radarvirtuel.com zie
je wereldwijd vliegtuigen op de kaart. Klik op een ervan en je ziet
allerlei interessante details, als je natuurlijk in de luchtvaart
bent geïnteresseerd.
Klik op:


Grappig:
Een man en zijn blonde vrouw luisteren tijdens het
ontbijt naar de radio en horen de regionale nieuwslezer zeggen: "Er
wordt 8 tot 10 cm sneeuw verwacht vandaag. Wilt u uw auto aan de kant
van de straat parkeren met de oneven nummers, dan kan de sneeuwploeg er
ongestoord langsrijden."
De vrouw gaat naar buiten en zet haar auto op de
aangegeven plaats.
Een week later, weer tijdens het ontbijt, meldt de
nieuwslezer op de radio "We verwachten vandaag 10 tot 12 cm sneeuw. Wilt
u uw auto aan de kant van de straat parkeren met de even nummers zodat
de sneeuwploeg er ongestoord door kan?"
De vrouw gaat naar buiten en plaatst haar auto weer op de
aangegeven plaats.
Weer een week later, opnieuw tijdens het ontbijt, zegt de
nieuwslezer: "Wij verwachten 12 tot 14 centimeter sneeuw. Wilt u uw auto
. . .Op dat moment valt de stroom uit..................
De vrouw is in alle staten en met een bezorgd gezicht
vraagt ze aan haar man: "Schat, nu weet ik niet wat te doen. Aan welke
kant van de straat moet ik nu de auto parkeren zodat de sneeuwploeg er
ongestoord door kan?"
Waarop de man, met de liefde en begrip in zijn stem zoals
alle mannen die met een blonde vrouw getrouwd zijn, antwoordt: "Waarom
laat je hem deze keer niet gewoon in de garage staan??”
Het is een kille doordeweekse dag midden in de winter en
een vrachtwagenchauffeur stopt met zijn wagen voor een rood
verkeerslicht.
Plotseling stopt er een wagen naast hem en een blond grietje roept
vanuit haar wagen: "Hallo meneer, ik ben Linda...en u verliest uw
lading!" en tegelijkertijd springt het verkeerslicht op groen en de
chauffeur geeft gas. Bij het volgende verkeerslicht moet de chauffeur
weer vaart minderen en opnieuw gaat het blondje naast hem staan.
"Meneer, ik ben Linda. U verliest uw lading !" maar opnieuw trekt de
chauffeur op zonder ook maar op het blonde grietje te letten.
Het geluk zit hem echter niet mee, want ook voor de derde
keer staan de verkeerslichten op rood en stopt hij netjes. Het blondje,
intussen behoorlijk op haar teentjes getrapt, gooit haar auto voor de
vrachtauto, stapt uit en roept naar de chauffeur: "Dit is nu al de derde
keer... ik ben Linda en u verliest uw lading!!!" Hierop draait de
chauffeur zijn raam open en roept: "Ja, stomme trut en ik ben Theo en ik
strooi zout!!".
Ingezonden berichten:
Van Erik H. ontving ik zeer actuele foto's van een minder
gelukkige chauffeur (en bus) Boven op het nieuws is misschien teveel gezegd
maar dankzij vrijwillige reporters kan ik hier een overdreven wasbeurt tonen
van de Connexxion 8572. (Bedankt Erik)
Tot slot:
Is dit genoeg? Ik hoop het maar want ik wil nog wat
overhouden voor een volgende brief, graag tot daar.
Wijsheden:
Beschaving: Eskimo's die warme huizen krijgen en moeten werken om een
ijskast te kunnen betalen. (G.Laub)
Beschaving: de evolutie van een vuil mens in een propere wereld naar
een proper mens in een vuile wereld. (J.Embrechts)
Beschaving: niet meer dan een verflaagje dat
bij de minste regen verdwijnt. (Rodin)