terug naar de

 

14 mei 2006

N i e u w s   i n   B u s b r i e f f o r m a a t   <++++>

___________________________________________________

______ Onderwerp:  Oud en Antiek  _________________

              Verhalen over oude en nieuwe bussen,        


 
De busbrief heeft Abraham gezien.
Oud en Antiek is de titel deze week en voor alle zekerheid: het gaat niet over mijzelf. Je kunt daar van alles onder scharen en dat heb ik dan ook gedaan. Geen echte rode draad dus maar een verzameling waarvan ik dacht: "dat zal wel voor wat verbazing kunnen zorgen".

Foto 1:
De Combofoon is mei 2006 grotendeels ingewisseld voor het Infoxx-systeem. In mijn regio nog niet op deze datum maar dat zal toch ook een keertje gaan gebeuren. Voor de duidelijkheid even een opsomming. Ooit was de techniek zover dat berichten niet meer met rooksignalen, tromgeroffel of flessenpost hoefden te worden verstuurd maar via een Mobilofoon. Dat gaf mogelijkheden om contact te gaan onderhouden met chauffeurs tijdens hun rit. We kennen allemaal de term "bakkie" wel en dan bedoel ik geen koffie. Zendamateurs rezen als paddenstoelen uit de grond en ook het openbaar vervoer ging mee met de tijd. Er werden zendeenheden aangebracht en met een druk op de bekende en beruchte groene knop kon je direct spreken met elkaar. Er was nog geen landelijke dekking dus je moest steeds schakelen met een draaiknop bij het binnenrijden van een bepaald gebied. Geen riedeltjes, piepertjes, wachtseconden en zendtijdbeperking. Gewoon simpel en het werkte maar dat is schijnbaar niet de bedoeling want het kan altijd beter?!? Als de technische ontwikkeling zorgt voor nieuwe producten, die natuurlijk wel aan de man moeten worden gebracht, kun je niet achterblijven en er werd een opvolger bedacht met de naam Esofoon (zie foto). Ook hiermee moest je schakelen als je een ander gebied binnenreed, de codes stonden op de halteborden aangegeven. Met de aanwezige A- en B kanalen kon je landelijk contact maken met het dichts bij zijnde basisstation. De schriftelijke uitleg op foto 1 maakt duidelijk dat hiermee het tijdperk was begonnen van de piepjes en de riedeltjes. Aardig detail is natuurlijk het misbruik dat ervan gemaakt werd. Je wilde bepaalde gesprekken liever niet op het gangbare kanaal voeren omdat de basispost mee kon luisteren. Daartoe werd dan regelmatig de tekst gehoord: Kom even naar kanaal B7. Op dat moment kon je er vergif op innemen dat je onderweg menige hand omhoog zag gaan die dan ook naar B7 ging om mee te luisteren naar dat 'vertrouwelijke' gesprek. Met enige fantasie kun je hierop vele varianten bedenken en neem maar van mij aan dat die allemaal uitgeprobeerd werden. Na dit vernuftige systeem kwam de Combofoon waarmee o.a. ook tekstberichten konden worden verstuurd, een soort sms, en er was een echte landelijke dekking doordat er van een telefoonsignaal gebruik gemaakt werd en wordt. De opvolger hiervan is dus het Infoxx-systeem. Bij een tijdelijke invalbeurt in Zoetermeer heb ik er anno 2006 kennis mee gemaakt en het wordt steeds moderner met de GPS-techniek. Zoals met alles is het even wennen maar dat lukt mij dus er is hoop voor anderen...


Foto 2:

Passend bij het bovenstaande is hier een foto van een ander bedieningspaneel. Als je nu een enkel keertje denkt dat je in primitieve bussen rijdt, wat ik me niet kan indenken, dan laat deze foto zien dat het vroeger niet altijd beter was. Uiteraard heeft dit paneel er ook een keertje als nieuw uitgezien toen deze wagen, naar ik meen de 4282, uit de fabriek rolde maar de eenvoud en de met een lettertang gemaakte teksten, duidt toch op een periode waar we nu slechts met weemoed aan terug kunnen denken.
   

Foto 3:
Je gelooft niet dat dit werkelijkheid is geweest. Een geleed voertuig uit de tijd van Laurel & Hardy en Charlie Chaplin. Een gelede T-Ford uit 1924 gefotografeerd in Alkmaar. Ik heb het gevoel dat de reis verre van comfortabel zal zijn geweest als je bedenkt dat asfalt in die dagen nog een onbekend wegbedekseling was. Kinderhoofdjes (keien) en onverharde B-wegen was het wat de klok sloeg. Mijn boezemverhaaltje bij foto 5a van vorige de vorige brief zal hier zeker een extra dimensie hebben gehad/gekregen....

Foto 4:
Gas-, Elektriciteit-, Bus- en Radiobedrijf Utrecht (GEBRU), het stadsvervoerbedrijf van Utrecht werd in 1954 omgedoopt in GEVU (Gemeentelijk Energie- en Vervoerbedrijf Utrecht). In 1977 werd het energie- en vervoersbedrijf opgedeeld, en ontstond de huidige naam GVU. Op de foto uit 1950 staat een stadswagen uit de eerste dieselserie met in die tijd een uitschuifbare DAF Perkins motor en een carrosserie vervaardigd door het bedrijf Domburg. Revolutionair voor die dagen en eigenlijk voor nu ook nog. De wagen is afgevoerd op 15 februari 1958. Ik mag aannemen dat voor een monteur dit een verademing was maar aangezien het nooit tot een algemeen gebruikte constructie is gekomen, zullen er wel een aantal nadelen aan verbonden geweest zijn.
   

Foto 5:
Nu we Utrecht hebben genoemd bij foto 4, past dit tafereel natuurlijk als vervolg hierop heel gelukkig. Bij deze foto heb ik geen gegevens gevonden dus meer dan de constatering dat het om een paardentram gaat die de lijn Utrecht - de Bilt - Zeist onderhoudt, kan ik niet vermelden. Wel kwam ik nog te weten dat deze paardentram rond 1900 reed op dit traject. De kwaliteit van de foto is niet top maar dat komt omdat het van oorsprong een krantenfoto betreft.
Interlokale verbindingen werden vroeger veel met de paardentram onderhouden, zoals Utrecht-Zeist maar ook Den Haag-Delft, Dokkum-Veenwouden en Brummen-Zutphen-Warnsveld.

Foto 6:
Nog niet eerder heb ik aandacht geschonken aan een bijzonder bussysteem, de trolleybus. Een bustype zonder uitlaatgassen, want die zijn al eerder bij een energiecentrale de lucht ingegaan. Schoon dus maar qua infrastructuur zeer bewerkelijk. In Nederland kennen we de trolleybus alleen nog in Arnhem en enige tijd geleden ben ik in de gelegenheid geweest om met een excursie mee te mogen naar Arnhem alwaar ik voor het eerst uitvoerig kennis heb gemaakt met deze bussen. Heel apart was de mogelijkheid die ons geboden werd om zelf een stukje te kunnen rijden. Een bijzondere ervaring. Als alles gaat zoals het hoort te gaan, is het een prachtig middel van vervoer maar wij waren ook getuige van wat kleine ongemakken tijdens de proefrit. En hup daar ging de instructeur weer naar buiten om de stroomarm weer op z'n plaats te krijgen en wij hadden een heel aardig weertype die dag maar als het plenst lijkt me dat dit geen pretje is. Alles bij elkaar een leuke ervaring maar ik wil nog niet ruilen, geef mij maar 'gewoon' mijn dieseltje.
En dan praten we nog over de moderne jaren van nu dus de bus op bijgaande foto uit lang vervlogen tijden zal met nog wel wat meer te kampen hebben gehad. Om de bestuurder tijd te geven om de technische kanten onder controle te krijgen, is het devies aan de zijkant geplaatst: 'gepast geld gereed houden'. Moet je nu eens om komen, regelmatig wordt er met briefjes van 50 euro gewapperd en als je dan uitlegt dat dit niet te wisselen valt, is begrip niet de grootste deugd van onze klanten. Gelukkig hebben we het Dalkaartje als tegenhanger. Makkelijker betalen dan met 1 en 2 euro kan bijna niet.
Trolleybussen reden vroeger ook in Nijmegen (zie foto) en Groningen en volgens Wikipedia was het ooit de bedoeling dat er ook in Rotterdam een trolleynetwerk zou worden aangelegd.
De Leylandwagen op de foto is volgens de kentekenplaat circa 1955-1956 gebouwd en in dienst genomen. Het chassis was van 'British United Traction' (B.U.T.)


Foto 7:
Knijp eens in je arm als je denkt dat je droomt!! Deze foto die ik via via heb gekregen, komt blijkbaar uit de collectie van Sieg van Zweden (al eerder genoemd in busbrief 3, foto 4: "oud chauffeur in Delft en later afdeling Opleidingen in Boskoop"). Ik heb gezocht op internet maar meer foto's ben ik helaas niet tegengekomen met, van en over dit ontwerp. Het is een bus van Büssing NAG uit 1938, een bedrijf dat zich naast bussenbouw zeer intensief bezig hield met het bouwen van oorlogsmaterieel zoals tanks en andere rupsvoertuigen. Dat dit ontwerp ooit in productie zal zijn geweest, lijkt me sterk maar ik vond het zo apart dat ik het jullie niet wilde onthouden.


Foto 8:
En ja, wat kan ik hierover zeggen. Het lijkt me duidelijk genoeg. Om deze aflevering over Oud en Antiek toch nog in kleur te eindigen een foto uit vervlogen jaren van collega Piet Bakker en een mij onbekend voorkomend onguur type dat nodig eens flink aan de stamppot zou moeten. (dat is intussen gebeurd en nu wil ik weer terug naar toen, het is ook nooit goed.....) Dit gebeurde allemaal al weer geruime tijd geleden op een door Piet georganiseerde zondag waarbij diverse lijnen met historisch materiaal gereden werden. Hier te zien in Hoek van Holland met de 7639 op lijn 128.
Piet heeft in het verleden wel vaker zo'n speciale dag in elkaar gezet. Een behoorlijke klus want er werd gewoon volgens dienstregeling gereden dus aansluitingen mochten niet gemist worden. Ook moest er voor de betrokken liefhebbers die wilden sturen in samenwerking met de exploitatie een rooster gemaakt worden en moesten er extra mensen opgetrommeld worden die als conducteur aanwezig waren voor de kaartverkoop en om de passagiers tekst en uitleg te geven. De bussen moesten gehaald, gebruikt en weer schoon en zonder schade teruggebracht worden. Een hele verantwoordelijkheid die Piet graag op zich nam en met steun van diverse kanten werden dat altijd weer geslaagde dagen.


      
Surftips:
 
De surftips die hier stonden zijn niet meer actief en dus verwijderd.

Klik op:     



Tot slot:
In busbrief 38 schreef ik het volgende: "Dit soort foto's vind ik zelf altijd iets onwezenlijks hebben. Alsof het bedacht is in plaats van gebeurd. De techniek van die hele oude foto's is zo anders en het afgebeelde object staat zo ver af van wat wij tegenwoordig normaal zijn gaan vinden dat de charme van die plaatjes mij zeer ter harte gaat. Hopelijk geldt dat ook voor jullie".Ik heb met deze 50e busbrief het nodige toegevoegd aan die charmante periode.
De belofte van toen is met het schrijven busbrief 50 ingelost en ik hoop ook daadwerkelijk dat jullie dezelfde verwondering hebben als ik, kijkend naar de foto's van deze brief. Voor mij geldt dat heel sterk voor foto 8 maar dat is persoonlijk....

groeten van een hallucinerende redacteur (zie surftips)

  
Wim Koeleman (kameleon@ziggo.nl)
        
     
Wijsheden:

Als je tegen een belg zegt dat hij nog maar twee maanden te leven heeft, kiest hij voor juli en augustus. (Myriam Thijs)

terug naar de